Kuyusuna Düştüm, Şimdi Yerinde Olmayan Konak..

Bir konaktan söz edeceğiz bu yazımızda.
Asırlarda nice insanlara mekan olmuş bu konak. İstanbul'un tam göbeğinde..Bugün artık yok.
Anılarda izini kaybedeli çok olmuş.
Biz bir kez analım, unutulmasın, internetin karmaşık düzeni içinde yer bulsun diye yer verelim, diye düşündük.
Bu konakta doğdum. Kiracıydık.
Ev sahiplerimiz Siirt'li idi. Burayı nasıl almışlar. Nasıl gelmişler, hiç bir zaman öğrenemedim.
Zaten beni ilgilendirmezdi, de. 
Sünnet düğünüm burada olmuştu. Kuyuya düştüğüm yer burasıydı. İlkokula burada başlamıştım. Sonra daha büyük bir eve taşındık. Hayatımın 10 yılı, babamların 15 yılı burada geçmiş.
Ne var ki, hiç unutmadığım yerdi.
Yazma gereği duydum.
Tarihe bir kaç not, bir kaç resim düşsün istedim.

 

Evlerimiz hayatımızın sessiz şahitleridir. Duvarlarıyla, pencereleriyle, kapılarıyla bizleri kuşatır. Korur. Odasıyla, hol ve koridorlarıyla nefesimizle aşındırdığımız evimiz bizlerin tüm mahremlerimize şahittirler.

Evler ne şekilde olursa olsun içinde barındığımız yuvamızdır. İster bir baraka, ister gecekondu, ister yazlık, villa ya da yukarıda gördüğünüz gibi ahşap bir yapıdan bir konak olsun.

Her yuva bizim ilk ve tek sığınağımızdır.

Artık olmayan bir yapı olan fotoğrafa İstanbul Fatih ilçesinde bulunan tarihi Vefa semtinde Tirendaz sokakta bulunmaktadır.

Bu konakta nice doğumlar, çocukluklar, delikanlılık, gelinlik hayalleri, düğünler ve ölümler oldu.Ve sonrasında bir göç dalgasının ardından terk edildi. Boşaltıldı. Hatıralara içine gömüldü. Teker teker ahşapları, duvarları, kapıları, pencereleri yitip gitti.

Arkasına dönüp "bu binada ne hatıralarımız vardı" diyen kimse olmadı. Onu korumaktan hiç söz etmedi insanlar.

Bu binada nefes olmuş olan herkes taş binalara, sağlıksız yapılara taşındı.

Gökdelenlerde yer buldu. Müstakil evlerde yer buldu.

Oysa bu ahşap ev onların sırlarıyla doluydu. 

Sayısız insanın dünyaya gözlerini açtığı ve sayısız insanın gelin, damat olarak çıkıp gittiği ve sayısız insanların tabutlarının çıktığı yer oldu.

O konak bunları hep sessizce izledi. 

O insanlar gittiler. 
Oysa bu konak dediğimiz binada her odada bir aile yaşardı. 
Birbirini tanımayan, farklı şehirlerden gelmiş insanlar bu yapının odalarını paylaştı.
Bir çok aile her kattaki tek bir tuvaleti, tek bir çamaşırhaneyi, tek bir bahçeyi kullandı.
Akrabadan öte bir yaşam oldu.
Bugün onların nesli, tek odaya sığan ailelerin çocukları 3-5 odalı dairelere, bir kaç katlı villalara sığamaz oldu.

Düşünseniz bugün bir ailenin her bir bireyi birer odaya girip "daralıyorum" derken o konaklarda oturan insanlar bir odada aile oluyordu. 
İstanbul'un göbeğindesiniz.
Kocaman bir konaktasınız. Tek odada yenmek yapıyor, yatıyor, yıkanıyor, ısınıyorsunuz. 
Ancak insanlığı kaybetmiyorsunuz.
Bugün apartmanlarda, sitelerde, yazlıklarda, villalarda, rezidanslarda vs insanlığı, komşuluğu kaybetmiş durumda.

Bugün o konaktan arta kalan bu gördüğünüz virane alan oldu. Taş üstüne taş kalmamış.Bu arsa üzerinde yaşayanların kalmadığı gibi.

Bu gördüğünüz konağın iki kuyusundan biri. Sarnıçta diyebilirsiniz. 

Buzdolapların olmadığı zamanlarda buralardan soğuk suyu temin edebilirsiniz. Şöyle ki, şişlere, kaplara doldurduğunuz suyu, hatta yaz aylarında karpuzu bağlayarak bu kuyu içine sarkıtırsınız. Bir müddet sonra buz gibi su, buz gibi karpuz avuçlarınızda olurdu.

Bir anekdot olarak da.. 
Gördüğünüz sarnıça 5 yaşında iken düşmüştüm. Çok derin olan sarnıçta kurtulmanın hayalini açılacak bir kapıdan beklerken uzanan bir halatın beni yukarıya çıkartmasıyla kurtulmuştum.

Sadece bu hatıram yoktu. Burada koca bir bahçe vardı. İçinde muhtelif ağaçlar, ağaçlarda meyveler vardı. Dut ve erik ve diğerleri. Hatta bu bahçede, bir zamanlar yerli filmlerin aranılan davulcusu olan Davulcu "Sefero"nun davul zurnası eşliğinde sünnet düğünüm yapılmıştı.

Nereden nereye..
Tüm hatıralar gitmiş, geriye sadece bir toprak ve taş yığını kalmış.

Yazı ve Fotoğraflar : Erol Kara - @tarihivefa - 07.05.2022