Laleli, Fatih İlçesi sınırları içerisinde Beyazıt ile Aksaray arasında, Ordu Caddesi çevresinde yer alan bir semttir. Adını, Kemalpaşa Camisi haziresinde mezarı bulunan Laleli Babadan alan semt, 18. yüzyıla gelene kadar İstanbul tarihi içinde adı fazla geçmeyen semtlerden biridir. İstanbul’un fethinden sonra özellikle Sultan II. Bayezid’in giriştiği imar faaliyetlerinden Laleli Camii’nin yapılmasına kadar geçen uzun dönemde bu bölgede önemli bir yapı inşa edilmemiştir.
18. yüzyılda geçirdiği iki büyük yangından sonra semtte yeniden yapılanma çalışmalarına girişilmiştir. Yapılan tamirlerden sonra I. Dünya Savaşı’na gelene kadar Laleli’nin kent içi işlevlerinde bir değişiklik olmamıştır. 1918 yangınından sonra, bölgede yeni sokak planlama çalışmaları yapılmış ve bu semtte kentin orta sınıfına ve eski ailelerine mensup kişiler oturmuşlardır.
Günümüzde Rusya ve eski Doğu Bloku ülkelerine giyim eşyası ihraç eden işyerleri ve otellerle doludur. Eski İstanbul'un olsun bugünün İstanbul'u olsun en fazla ilgiyi çeken semtlerindendir. Değerinin yıllar geçse de kaybetmemiştir.
İstanbul'a gelen yerli yabancı hemen hemen herkesin uğrak yerlerinden birisidir. Laleli İstanbul'da ticaret denince akla ilk gelen merkezlerden biridir. 1980'lerde başlayan süreç 1990'lı yıllarda Türkiye'nin ihracatının yarısına ulaşmıştır. Her türden ürünün kolayca bulunabildiği, her ırktan her ülkeden alıcının bulunduğu semt kendi içinde bir ticaret ve alışveriş dünyasına benzetilebilir. Genellikle Rusya, Ukrayna ve bu coğrafyadaki diğer ülkelerdir. Perakende satış kadar toptan satış pazarı da oldukça geniş olan Laleli bir tekstil cennetidir. Küçük, orta, büyük ölçekli binlerce tekstil firması bulunan Laleli, Merter ile birlikte toptan satışın ve tekstilin merkezi konumundadır.
Laleli geçmişte medreseleri, eski konakları, külliyeleri, hanları, camileri, Teyyare evleri ve erken Cumhuriyet mimarisinin seçkin apartmanlarıyla göz dolduran bir yerdi.
Laleli geçmişte medreseleri, eski konakları, külliyeleri, hanları, camileri, Teyyare evleri ve erken Cumhuriyet mimarisinin seçkin apartmanlarıyla göz dolduran bir yerdi.
Semt; tarihi yapısı, camileri, külliyeleri ve eski manastırlarıyla sizi tarihte bir yolculuğa davet eder. İstanbul Üniversitesi'nin bir çok fakültesi ve Laleli Camii bu semtte de bulunmaktadır.
Laleli'yi laleli yapan bir aşka unsur da Tayyere Apartmanlarıdır.
Laleli'yi laleli yapan bir aşka unsur da Tayyere Apartmanlarıdır.
Laleli'den söz ederken sevdiğim şu dizlere yer vermeden edemeyeceğim. Sözleri Orhon Murat Arıburnu'na ait "Lalelim" adlı dizeler
"Lalelim / Lalelide oturur / Laleli lale olur lalelimden / Laleliden geçilir / Lalelimden geçilmez"
Tarihi yarımadanın göz bebeği olan semtte görmek isteyebileceğiniz anıtsal yerler
Laleli Camii
Mehmed Tahir Ağa tarafından 1759-1763 yılları arasında barok tarzda inşa edilmiştir. İstanbul’daki camilerin arasında külliyesi ile birlikte inşaa edilen son cami olma özelliğini taşır. 1783'te hasar gören camii onarılmışsa da 1911'deki yangında bazı bölümleri büyük hasar almıştır.
Beyazıt Hamamı (Patrona Halil Hamamı)
Laleli Ordu Caddesi üzerinden Beyazıt'a giderken sağda görülen restore edilerek kültür etkinliklerinde kullanılan hamam Osmanlı tarihinde önemli yer tutuyor. Osmanlıların Batılılaşma girişimi olan “Lale Devrini” sona erdiren isyanın (1730) lideri Patrona Halil bu hamamda tellakmış
Koca Ragıp Paşa Kütüphanesi
1763 yılında yapımı tamamlanan kütüphane divan şairi Koca Ragıp Paşa tarafından yaptırılan külliyenin bir parçasıdır. Barok üslupla inşaa edilen kütüphanenin mimarının Mimar Tahir Ağa olduğu düşünülmektedir. 99 depreminde hasar gören binanın restorasyonu hala sürmektedir.
Bodrum Mesihpaşa Camii (Myrelaion Manastır Kilisesi)
Bizans İmparatorunun 920 yılında sarayının yanına inşa edilmesini istediği kilise İstanbul'un fethine kadar kilise olarak işlevini devam ettirir. 1500lü yılların başına gelindiğinde Sadrazam Mesih Ali Paşa tarafından camiye çevrilir. Bu sebeple Mesih Paşa Camii olarak da anılmaktadır. Caminin hemen yakınında 5. yüzyıldan kalma bir rotun da vardır. Romanos Lekapenos 10. yüzyılda binanın üstünü kapatarak günümüze kalmamış olan bir saray yaptırmıştı. Kilise de bu dönemde inşa edilmişti.
Kilise tuğladan yapılmıştır. Dört destekli kapalı haç planındadır. Ana mekân yüksek ve pencereli bir kubbe ile örtülüdür. Yapının doğu tarafında, içten yarım yuvarlak, dıştan üç cepheli bir apsis ile iki yanında yonca biçiminde planlanmış hücreler bulunur. Kubbenin orijinal hali korunmuştur. Caminin yanında bir de su sarnıcı vardır.
Theodosius Zafer Takı
Roma İmparatorluğu’nun son imparatoru Theodosius tarafından İ.S 4. yy’da inşa ettirilen zafer takı, bugünkü Laleli Ordu Caddesinin kuzey batı köşesinde yer alır. Zamanında revaklarla süslü, mermerden, sivil ve kamusal binalarla çevrili olan bu meydandaki arkeolojik parçalar 1948-1961 yılları arasında Beyazıt Meydanı ve Ordu Caddesi düzenlenirken bulunmuştur.
Tayyare Apartmanları
Yapımı 1919 ile 1922 yıllarında gerçekleştirilen Tayyare Evleri(Harikzedegân Apartmanları) İstanbul’un önemli simgelerinden biri olup Mimar Kemaleddin tarafından yapıldı. Tayyare Apartmanları 1918 Cibali-Fatih yangınında evsiz kalan insanlar (Harikzedeler) için 1920’de inşa edilmeye başlanmıştı.1922'de tamamlanmış. 6 katlı ve orta avlulu 4 bloktan oluşan Harikzedegân Katevleri’nde, yanan binlerce eve rağmen 124 lüks daire ve 25 dükkân vardı. Yangınzedeler için yapılsa da onlar unutuldu ve bu yardımı alamadılar. Onlar yerine dönemin hali vakti yerinde kişileri yaşadı. Binaların adı da mağdurlar gibi unutuldu ve Tayyare Apartmanları olarak değişti.
124 dairenin bulunduğu apartman, THK’ya Atatürk tarafında gelir getirmesi amacıyla verildi.
Bina, THK yönetimince daha fazla gelir getirmesi için 1985’te Net Holding’e kiralandı. 1987’de Ertem Ertunga’nın projesiyle 265 odalı otel yapıldı. Toplam 4 bin metre kare kullanım alanına sahip binada 2006’dan bu yana Crowne Plaza Old City oteli bulunuyor. Halen de otel olarak kullanılmaktadır.
Social Plugin