Salmonella, Atıştırmalıklardan Gelen Virüs

Fransa'da Nestle'ye ait Buitoni pizzalarında, Avrupa'da birçok ülkede Ferrero grubuna ait Kinder çikolatalarında, Lactalis grubuna ait peynirlerde patlak veren salmonella skandalı Mondelez'in Oreo bisküvilerinin de ortaya çıktı.Dünya Sağlık Örgütü, dünyada çikolata ürünleriyle bağlantılı 151 salmonella enfeksiyonu bulunduğunu bildirmişti.
Peki nedir bu Salmonella
İnsanlarda hastalığa yol açabilen bakteri türlerinden salmonella, vücutta genellikle bağırsaklarda barınıyor. Salmonellosis bir tür gıda zehirlenmesidir. Salmonellosis bir tür akut bağırsak enfeksiyonudur. İnsanlarda en yaygın semptomlar ishal, ateş, karın krampları ve kusma'dır.Belirtiler tipik olarak maruziyetten 12 saat ila 36 saat sonra ortaya çıkar ve iki ila yedi gün arasında sürer.
Salmonella bakterisi taşıma riski olan gıdalar arasında çiğ veya az pişmiş et, yumurta, yıkanmamış meyve ve sebze ile pastörize edilmemiş süt yer alıyor.

Salmonella Nedir?
Salmonella, Enterobacteriaceae familyasında yer alan, çubuk şeklinde bir bakteridir. Yaklaşık 2000 alt tipi insanlarda hastalığa neden olur. Salmonella typhi (tifo) ve Salmonella paratyphi (paratifo) yalnızca insanlarda enterik ateş (tifo, paratifo) olarak adlandırılan ve zaman zaman salgınlarla seyredebilen hastalıklara neden olan türlerdir. Bunların dışında kalan salmonella alt tipleri non-tifoidal salmonellalar olarak adlandırılır.

Salmonella Nasıl Bulaşır?
Salmonelloz bulaşıcıdır. İnsandan insana bulaşma nadir olmakla birlikte, herhangi bir semptom göstermeseler veya başarılı antibiyotik tedavisi görmüş olsalar bile, bulaştığı kişiler tarafından yayılabilir .

Kaynağı bilinmeyen, kontamine (bakteri bulaşmış olan) suların içilmesi ve kullanılması,
İnsan ve hayvan atıklarının uygun şekilde bertaraf edilmemesi ve bunların kaynak sularına karışması,
İçme ve kullanma sularının yeterince klorlanmaması nedeni ile bulaşabilir.
Salmonella taşıyan ve iyi pişirilmemiş et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi gıdalar,
Pastörize edilmemiş süt veya meyve suyu, peynir,
Kontamine (kirli) çiğ sebze ve meyve, baharat ve çerezler yoluyla da bulaşma olabilir.
Hasta kümes hayvanları ile temastan sonra,
Özellikle yılan, kaplumbağa, kertenkele gibi sürüngenler, kurbağalar, kuşlar ve civciv gibi evcil hayvanlar ile temastan sonra hijyen kurallarına uyulmaması halinde bulaşma olabilir.
Bakteri hasta insanlardan diğer insanlara da bulaşabilir.

Salmonella Belirtileri Nelerdir?
Salmonella bakterisinin vücuda alınmasından yaklaşık 12-72 saat sonra

Karın ağrıları,
Kramplar,
İshal,
Mide bulantısı,
Kusma,
Ateş şeklinde hastalık belirtileri ortaya çıkar. Hastalık genellikle 4-7 gün sürer ve çoğu kişi tedavi olmadan iyileşir. Bazı kişilerde, ishal hastanın hastaneye yatmasını gerektirecek kadar şiddetli olabilir. Yaşlılar, bebekler ve bağışıklık sistemi yetersiz olan kişilerde hastalık daha ciddi seyreder.

Salmonella Tanısı Nasıl Konur?
Salmonella enfeksiyonlarının kesin tanısı dışkı, kan, idrar ve enfeksiyon odağından alınan kültürde Salmonella türlerinin izole edilmesiyle tanı konulur. Genellikle ishal, ateş ve mide krampları yaşarsınız. Ayrıca baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma olabilir. Semptomlar genellikle enfeksiyondan 6 saat ila 6 gün sonra başlar ve 4-7 gün sürer. Bağırsak hareketlerinizin normale dönmesi birkaç ayı bulabilse de, genellikle yaklaşık bir hafta içinde kendinizi daha iyi hissedersiniz. Bazen enfeksiyonlar kanınıza, kemiklerinize, eklemlerinize, beyninize veya sinir sisteminize yayılır ve bu bölgeleri etkileyen uzun süreli semptomlara neden olur..

Tedavisi Nasıldır?
Hafif hastalık tipik olarak özel tedavi gerektirmez. Daha önemli vakalar elektrolit sorunları ve intravenöz sıvı replasmanı tedavisini gerektirebilir. Yüksek risk altında olan veya hastalığın bağırsak dışına yayıldığı kişilerde hekim tarafında uygun antibiyotik ve destek tedavisi ile yapılmaktadır.

Hastalık belirtisi gösteren kişilerin derhal hekime başvurmaları gerekmektedir. Burada bir antibiyotik sorunu çıkabilir. Şöyle ki Salmonella'ya bakteriler neden olsa da, bağışıklık sisteminiz (vücudunuzun mikroplara karşı savunması) zayıf olmadıkça veya enfeksiyon kanınıza girmedikçe antibiyotikler daha hızlı iyileşmenize yardımcı olmaz. Çoğu durumda, antibiyotik tedavisi bakterileri taşıma sürenizi uzatabilir ve aynı enfeksiyondan tekrar hastalanma şansınızı artırabilir.

Salmonelladan Nasıl Korunuruz?
Salmonella bakterisi suların iyi klorlanması, kaynatılması, gıdaların iyi pişirilmesi ve pastörizasyona dayanıksızdır. Bu nedenle korunma amacıyla;

Güvenilir su kullanımı;
İçme ve kullanma suyu olarak klorlanmış şebeke suyu tercih edilmeli,
Kaynağı bilinmeyen ve klorlanmamış suları tüketmemeli,
Zorunlu durumlarda 10 dakika kaynattıktan sonra kullanılmalıdır.
Kişisel hijyen kuralarına uyum ve el yıkama alışkanlığı;
Eller yemekten önce ve sonra mutlaka su ve sabunla yıkanmalı
Eller tuvaletten önce ve sonra mutlaka su ve sabunla yıkanmalı
Salmonellozlu biriyle hiçbir şey paylaşmayın. Özellikle, elinizdeyken elinize veya ağzınıza dokunan hiçbir şeyi paylaşmayın.
Siz veya diğer kişi bakterileri kaptıysa seks yapmayın .
Artık bakteri taşımadığınızdan emin olana kadar ağzınıza dokunan herhangi bir şeyi başkalarıyla paylaşmaktan kaçının .
Kuşlar, sürüngenler, amfibiler, inekler ve atlar gibi çiftlik hayvanları ve hem vahşi hem de evcil hayvanlar gibi hayvanlara dokunduktan hemen sonra ellerinizi yıkayın .
Çiğ et veya bakteri taşıyabilecek diğer çiğ yiyeceklerle temas eden tüm yüzeyleri temizleyin.
Çiğ ete veya yıkanmamış meyve ve sebzelere dokunmadan önce ve sonra ellerinizi iyice yıkayın .
Ham, pastörize edilmemiş veya saflaştırılmamış sıvılar, özellikle süt ve su içmeyin .
Bakterileri ısı yoluyla öldürmek için et, yumurta ve diğer hayvansal ürünleri iyice pişirin.
Yiyecekleri satın aldıktan veya hazırladıktan hemen sonra soğutun.
Yerel bakkallarınızda düzenli olarak gıda geri çağırma bildirimlerini kontrol etmeniz için web siteleri geri çağırma bilgisi sağlar.
Kirlenmiş olabileceğinden şüphelendiğiniz yiyecekleri veya suyu atın
Civciv ve ördek yavrularının bağırsaklarında taşınan salmonella, hayvanın çevresi ve tüm vücut yüzeyinde bulunabilir.
Sadece tutma, sarılma ile de bakterilere maruz kalınabilir. Sürüngenler de (kaplumbağa, iguanalar, kertenkele, vb) salmonella taşıma olasılığı fazla olan hayvanlardır. Evcil de olsa tüm hayvanlar ile temastan sonra eller mutlaka su ve sabunla yıkanmalıdır.
Güvenilir gıda tüketimi;
Çiğ ya da az pişmiş yumurta, et veya kümes hayvanları, kabuklu deniz ürünleri ve pastörize edilmemiş süt gibi yüksek riskli gıdalar iyice pişirildikten sonra tüketilmeli,
Çiğ yumurta ile yapılan ev yapımı soslar ( mayonez vb.) kullanmaktan kaçınılmalı,
Çiğ et ya da kümes hayvanları ile temas ettikten hemen sonra su ve sabun ile eller, mutfak çalışma yüzeyleri ve kullanılan mutfak eşyaları yıkanmalı,
Çapraz bulaşmayı önlemek için buzdolabında ya da derin dondurucuda çiğ et, tavuk ve deniz ürünleri diğer gıdalardan ayrı bir yerde tutulmalı,
Mümkünse, mutfakta iki kesme tahtası (çiğ et için ayrı, meyve ve sebze için ayrı bir kesme tahtası) bulundurulmalı, önceden çiğ et için kullanılmış ve temizlenmemiş bir yüzey üzerine pişmiş yiyecek konulmamalı,
Dondurulmuş gıdaları çözündükten hemen sonra pişirmeli ve tüketmeli, tekrar dondurulmamalıdır.
Salmonella enfeksiyonlarına karşı aşı bulunsa da koruyuculuğu yüksek değildir.
Salmonella enfeksiyonlarına karşı: Bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi yetersizliği olan kişilerde risk daha büyük olsa da tüm yaş grupları risk altındadır.
Salmonella enfeksiyon belirtileri gösteren çocuklar derhal aileleri tarafından hekime götürülmesi gerekmektedir.
Hamile ve emziren kişilerin hasta olması durumunda derhal hekime başvurmaları, hekim onayı olmadıkça ilaç almamaları gerekmektedir.

Kimler Riskli Gruptadır?
Salmonella enfeksiyonlarına karşı bebekler, yaşlılar, hamile ve emziren kişiler ve bağışıklık sistemi yetersizliği olan kişilerde risk daha büyük olsa da tüm yaş grupları risk altındadır. Aşağıdakileri fark ederseniz doktorunuza danışın: