Rumeli Kavağı; Boğazda Bir İnci

Rumelikavağı, İstanbul Boğazı'nın en kuzeyinde, Avrupa yakasında Sarıyer ilçesine bağlı, gemilerin son uğrağı olan balığı, midyesi ve inciri meşhur bir semttir. Sahilde, Rumelifeneri ile Sarıyer arasında kalır. Rumelikavağı, İstanbul Boğazı'nın en kuzeyinde, Avrupa yakasında Sarıyer ilçesine bağlı, gemilerin son uğrağı olan balığı, midyesi ve inciri meşhur bir semttir. Sahilde, Rumelifeneri ile Sarıyer arasında kalır.

Adını burada yetişen kavak ağaçlarından veya Türkçe'de “kavak” sözcüğünün aynı zamanda “kontrol noktası” anlamına gelmesinden aldığı söylenen Rumeli Kavağı aynı zamanda güzel plajlarıyla da meşhur olup Rumeli Kavağın’da Altınkum, Elmaskum, Aile Plajı ve Askeri plaj olmak üzere 4 adet plaj bulunmaktadır İstanbulluların özellikle hafta sonları eğlence ve dinlece ile yaz aylarında plaj ve deniz keyfi için tercih ettiği semtlerdendir.

Burası, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde, Boğaz’ın Karadeniz girişinde, önemli bir stratejik yer olarak değerlendirilmiş ve kalelerle tahkim edilmiştir. Mahallede Bizans döneminde inşa edilmiş Rumelikavağı Kalesinin II. Mehmed tarafından yıktırıldığı söylenir. Ayrıca mahallede eskiden bir Bizans madebi bulunmaktaydı.

Yörenin Bizans dönemindeki ismi “Hieron Romelias” tır. Bu isim: kalenin bulunduğu yerdeki mabetten gelir. Bir söylentiye göre: yörenin isminin çarşı içinde bulunan ve anıt hüviyetindeki çınar ağaçlarından gelmektedir. Çünkü çınar ağacı, burada kavak ağacı olarak isimlendirilir.

Bu ağaçlardan biri: köy içinde, kalenin giriş kapısı yanındadır ve yaşının 750-800 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Diğer iki anıt ağaç Doğu Çınarı (Platanus orentails) ise, yeni yapılan Ulu caminin önündedir ve bunların da yaşlarının 500-550 civarında olduğu tahmin edilmektedir. 1807 yılnda ll.Selim'e karşı başlatılan Kabakçı Mustafa İsyanı'na şahitlik ettiği söylenir

Günümüzde bölgenin büyük kısmı askeri bölge olarak kullanılmaktadır. Hatta 1960 yılına kadar, buraya yabancıların girmesine izin verilmemiştir.

Boğazın dört büyük evliyası olarak sayılan Telli Baba'da köy içinde 10 dakikalık bir yürüme mesafesinde Liman caddesi üzerinde yer alır.

Rumeli Kavağı Maslak Sokakta yer alan Yusuf Ağa Cami 1682 - 1688 yıllarında 4. Mehmet'in annesi Turhan hatice Valide sultan tarafından kardeşi Yusuf Ağa adına yaptırılmıştır. Bu cami, ikinci dünya savaşı sırasında iki yıl boyunca ibadete kapatılmış ve Rumelikavağı’nda ki askeri birliğin karargahı olarak kullanılmıştır.