Günümüzde ehliyet alma süreci, kişilerin bir takım muayenelerden geçirilerek yapılır. Göz kusurlarından olan göz tembelliğinde de ehliyet alma durumu, bazı kriterlere göre gerçekleşebilmektedir.
Görme düzeltmesi ehliyette geçerlidir. Gözlükle düzeltme durumu kabul edilirken araç kullanma sırasında bu gözlüğün takılma zorunluluğu vardır. Gözlüğün yanı sıra kontak lens ile düzeltme de kabul edilmektedir. Yine gözlükte olduğu gibi araç kullanırken kontak lensin takılma zorunluluğu bulunmaktadır.
Görme alanı, ehliyette etkili olan bir diğer faktördür. Yapılacak tetkiklerde ilgili görme alanlarını geçemeyen sürücülere hiçbir şekilde ehliyet verilmez. Ayrıca yatay düzlemlerde her 2 gözün ayrı olarak görme alanı 120 dereceden az olmamalıdır. Bu dereceden az olanlar da sürücü belgesi alamamaktadır.
Santral görme kayıplarında 20 dereceye kadar olan alanlarda tek nokta veya küme olarak herhangi bir kayıp yaşanmamalıdır.
Göz tembelliği hastalığı olanlar, ehliyet alma sürecinde birçok muayeneden geçmektedir. Bu yüzden ilgili rakamlara sahip ve doktor kontrolleri sonucunda şaşılık durumu olanlara sürücü belgesi verilmemektedir. Eğer kişide göz tembelliği var ve bu kusur lens ya da gözlük ile düzeltilebiliyorsa, seyir halindeyken bunları kullanması zorunludur.
Aşağıda Göz muayenesine ilişkin olan yönetmeliğe geçmeden önce, Hangi göz problemi olan adaylar ehliyet alamaz? Gözlük yada lens takanlar, gece körlüğü yada renk körlüğü olanlar, göz tembeli olsnlar ehliyet alabilir mi? Tek gözü olanlar sürücü olabilir mi? gibi en çok merak edilen sorulara cevap bulmaya çalışalım.
GÖRME DERECESİ DÜŞÜK OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Birinci Grup ehliyet belgelerinden birini alacak olan sürücü adayları ile sürücülerin görme derecesi bir gözde 0.1 den aşağı olamaz. Her iki gözün görme derecesi ise 1.0 olmalıdır.
İkinci grup sürücüler de ise az gören gözün görmesi 0,6 ve iyi gören gözün görmesi ise 0,8 den aşağı olamaz. Yada her iki göz 0,7 derece olmalıdır. (Yönetmeliğin 5. Maddesinin 2. fıkrası) Görme derecesinin ölçümü snellen eşeli ile yapılır.
GECE KÖRLÜĞÜ OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Gece körlüğü olan sürücü adayları da ehliyet alabilir. Ancak bu sürücüler sadece gün doğumundan bir saat sonra başlamak üzere gün batımından bir saat öncesine kadar araç kullanabilir. (Yönetmeliğin 5. Maddesinin 6. Fıkrası)
RENK KÖRLÜĞÜ OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Renk körlüğü olan kişiler de ehliyet alabilir. Bu kişilerde ayrıca bir koşul aranmaz. (Yönetmeliğin 5. Maddesinin 7. Fıkrası)
TEK GÖZÜ OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Öncelikle monoküler sürücülerin ne olduğunu ifade edelim. Monoküler sürücüler tek gözü olmayan yada pretez olan sürücülere verilen isimdir. Haliyle bu sürücülerin sadece tek gözü vardır. Bu sürücülerin gören gözlerinin görme derecesi 1,0 olmalıdır.
SANTRAL SKOTOM HASTALIĞI OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Santral skotom problemi olanlar hiçbir surette ehliyet alamaz. Ancak tek gözünde bu problem olan sürücü adayları sadece moneküler ehliyet alabilir.
GÖZLÜKLÜ YADA LENSLİ OLANLARN SÜRÜCÜ OLMASI
Bu kişilerin durumu gözlükle ve kontakt lensle düzeltme olarak kabul edilir. Bu kişilerin araç kullanırken kesinlikle gözlüklerini ve lenslerini takmaları zorunludur. (Yönetmeliğin 3. Maddesi) Hekim sağlık raporu düzenlerken rapora gözlüklü yada lens kullanır ibaresini ekler. Bu sürücünün ehliyetinde de gözlüklü yada lesnli ibaresi yer alır ve bu kişi kesinlikle gözlüksüz araç kullanamaz.
GÖRME ALANI DÜŞÜK SÜRÜCÜ ADAYLARININ EHLİYET ALMASI
Preferik görme alanı yatay düzlemde her iki gözde ayrı ayrı 120 dereceden az olanlar ehliyet alamaz. Ancak iki gözden sadece birinde bu durum söz konusu ise monoküler sürücü belgesi alabilir.
GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Göz kapağı düşüklü hastalığına pitozisi denilir. Yönetmeliğin 5. Maddesinin 8 fıkrasında bu konudan bahsedilmiştir. Her iki gözünde tam göz kapağı düşmesi yaşayanlar ehliyet alamaz. Ancak tek gözde bu durum yaşanıyorsa monoküler ehliyet alabilir.
ŞAŞI OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Yönetmeliğin 5. Maddesinin 9 fıkrasında şaşılık konusundan “ Diplopi (monokülerler dahil) ve paralitik şaşılığı olanlara….” Şeklinde bahsedilmiştir. Bu hükme göre diplopi ve pralatik şaşılığı tanısı konulan sürücülere ehliyet verilemez. Bir sağlık kuruluşunda diplopi tanısı konulan kişinin durumu EGM bildirilir. Ancak bu kişilerde olan bu hastalık tedavi edildikten sonra ehliyet alabilir.
Fakat: Şaşılığı olup, binoküler görmesi olan ve görme derecesi iyi olan kişiler ehliyet alabilir.
GÖZ SEĞİRMESİ OLANLAR EHLİYET ALABİLİR Mİ?
Göz seğirmesine tıp dilinde Blefarospazm denilir. Yönetmeliğin 5. Maddesinin 11. Fıkrasında bu konudan bahsedilmiştir.
1 dakikada 5 kez göz seğirmesi yaşayanlar ehliyet alabilir.
1 dakika da 6 ile 10 kez yaşayanlar şartlı olabilir.
1 dakikada 10 kezden fazla yaşayanlar ise kesinlikle alamaz.
KATARAKT HASTALIĞI OLANLAR SÜRÜCÜ BELGESİ ALABİLİR Mİ?
Katarakt hastalığı olan sürücü adayları tıbbı görüş ve kanaate göre ehliyet alabilir. Bu kişiler ayrıca belirli aralıklarda kontrol ve muayenelere gelmek zorundadır. Katarakt ameliyatı sırasında alınan göz merceğinin yerine yapay mercek taktıranlar gerekli diğer şartları taşıyorsa ehliyet alabilir.
GÖZDE LENS BULUNMAYANLAR SÜRÜCÜ OLABİLİR Mİ?
Bu hastalığa verilen isim ise Afaki’dir. Tek gözü yada iki gözünde lens olmayan hastalar ikinci grup sürücü belgesi olamaz. Ancak bu kişiler ameliyat olduktan sonra yeniden kontrol olduklarında hekim onay verirse birinci grup sürücü belgesi alabilirler.
GÖZ TEMBELLİĞİ VE EHLİYET
Göz tembelliği ehliyet konusunda bu rahatsızlığın iki farklı grupta incelendiğini söylemiştik. İlk grupta yer alan sürücülerin düzeltmesiz veya düzeltmeli olarak bir gözün görmesi 2/10’dan aşağı olmamak kaydıyla her 2 gözün görme derecelerinin toplamı 20’de 10 olmalıdır. İkinci grupta yer alan sürücülerde ise aynı şekilde 6/10’dan aşağı olmamak kaydıyla 2 gözün de görme derece toplamı 20’de 14 olmalıdır.
Her iki göz de kullanılıyor ise 10/20 oranından daha az olan kişilerin görme dereceleri ayrı ayrı hesaplanmaktadır. Bu hesaplamada 0.5 oranında olmayan kişiler sürücü belgesi alamamaktadır.
GÖZ MUAYENESİNE İLİŞKİN ESASLAR
MADDE 5
(1) Göz muayenesi açısından sürücü belgeleri aşağıda belirtildiği şekilde iki gruba ayrılır;
a) Birinci grup: A1, A2, B, F, H.
b) İkinci grup : C, D, E, G.
(2) Görme derecesi, iki gözü olanlarda;
a) Birinci grup sürücülerde düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 2/10 dan aşağı olmamak şartıyla her iki gözün görme derecesi toplamı 10/20 olmalıdır.
b) İkinci grup sürücülerde düzeltmeli veya düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 6/10 dan aşağı olmamak şartıyla her iki gözün görme derecesi toplamı 14/20 olmalıdır.
c)10/10 görme: gözlük veya kontakt lensle iyi aydınlık ortamda araçlarından 20 metre mesafeden 79 mm yükseklik x 50 mm genişlikteki şekil veya bir yazıyı okumalarını gerektirir.
ç) Monoküler sürücülerde görme gücü gören gözde 10/10 olmalıdır.
d) Gözlerin her ikisi birden kullanılıyor ise;
1) Her iki gözde görme gücü toplamları 10 / 20 den daha az olan ve her iki gözün görme derecesi ayrı ayrı en az 0.5 olmayan (sağ göz 0.5 ve sol göz 0.5) sürücü belgesi alamaz.
(3) Görme Düzeltmesi;
a) Gözlükle düzeltme kabul edilir. Ancak araç kullanırken sürücü gözlüğünü takmak zorundadır.
b) Kontakt lens ile düzeltme kabul edilir. Ancak araç kullanırken kontakt lenslerin takılması zorunludur.
(4) Görme alanı;
a) Santral 20 derece içerisinde skotom olmamalıdır. Her iki gözde santral skotom olanlar, hiçbir sınıf sürücü belgesi alamaz. Tek gözde santral skotom olanlar ve bu maddenin ikinci fıkrasının (ç) bendindeki görme derecesine sahip olanlar monoküler sürücü belgesi alabilir.
b) Periferik görme alanı; yatay düzlemde her iki gözde ayrı ayrı görme alanı 120 dereceden daha az olamaz. 120 dereceden daha az görme alanına sahip olanlar sürücü belgesi alamaz. İki gözden herhangi birinde 120 dereceden az görme alanı olanlara monoküler sürücü belgesi verilir.
c) Periferik görme alanı kayıpları; yatay düzlemde uzanan 3 veya daha fazla kayıp kümesi ya da herhangi bir uzunlukta ancak tek nokta genişliğinde, başkaca kayıp alana dokunmayan, yatay hattı kesen ya da yatay hatta dokunan, dik uzanımlı görme alanı kayıplarıdır.
ç) Kabul edilmeyen santral görme kayıpları;
1) Santral 20 dereceye kadar olan alanda küme şeklinde veya tek nokta tarzında kayıp olmamalıdır.
2) Hemianopsi ya da kadranopsi uzantısı olan santral görme alanı kayıplarından, gece körlüğü, glokom, retinapati gibi organik ve ilerleyici tabiatta olan hastalıklarda görme alanı defektlerinde normal binoküler görme alanı şartı aranır. (Bu maddenin dördüncü fıkrasının (a) bendi uygulanır.) Homonium ya da bitemporal defektler-hemianopik ya da kadranopik defektler sürüş için güvenli kabul edilmez ve bu şahıslar sürücü olamaz.
(5) Derinlik duyusu; iki gözü olanlarda normal olmalıdır. Monoküler olanlarda en az üzerinden bir yıl geçmiş olmalıdır.
(6) Gece körlüğü olanlar gün doğumundan bir saat önce, gün batımından bir saat sonra araç kullanabilirler.
(7) Renk körlüğü olanlar, herhangi bir koşul aranmadan sürücü olabilir.
(8) Pitozis-Hemipitozis;
a) Görme derecesi ne olursa olsun iki gözünde tam pitozisi olanlara sürücü belgesi verilmez. Tek taraflı pitozisi olup pupili kapalı kişiler monoküler gibi işlem görür.
b) Monoküler veya binoküler kişilerde, ameliyatla düzeltilmiş veya ameliyatsız olarak hemipitozisi olanlarda, üst kapak kenarı primer pozisyonda iken pupillanın üst kenarına kadar iniyor, fakat pupilla alanını engellemiyorsa ve görme dereceleri ikinci maddeye uygun ise sürücü belgesi verilir.
(9) Diplopi ve paralitik şaşılığı olanlara görme dereceleri ne olursa olsun sürücü belgesi verilmez. (monokülerler dahil) Diplopi tanısı konulduğu anda sürücünün sürücü belgesine el konulur.
a) Grup 1 için; özellikli gözlükler veya kapama ile diplopi kontrol edilebiliyor ve sürücü sürme işlemi sırasında bunlara dikkat edebiliyorsa, 9 ay sonra kapama için monokülarite kriterine uymak koşulu ile ilgili merkez görüşü alınarak sürmeye devam edebilir.
b) Grup 1 ve Grup 2 sürücü belgeleri için; tıbbi destek alınarak iyi bir fonksiyonel adaptasyon ve rehabilitasyon sağlanmış ise, durağan olan 9 aylık ya da daha fazla süreli diplopide, bu sürenin sonunda sürüşe izin verilebilir.
c) Grup 2 sürücü belgesi için; diplopi geçmiyor veya rehabilite edilemiyor ise sürüş izni verilmez. Bir gözün kapatılarak araç kullanılması bu grup için söz konusu olamaz.
(10) Şaşılığı mevcut olup da binoküler görmesi olan ve görme dereceleri bu maddenin ikinci fıkrasındaki şartlara uygun olanlara sürücü belgesi verilebilir.
(11) Blefarospazm;
a) Hafif (1 dakikada 5 kez oluşan ) olduğu durumlarda tıbbi görüş doğrultusunda sürüşe devam edilebilir. Tek veya iki taraflı olduğu belirtilerek ilgili madde uygulanır.
b) Orta derecede (1 dakikada 5-10 kez oluşan) ise, rehabilite edilemeyen diplopi gibi ilave durumlar olmadıkça, botilinum toksini kullanımı ile kontrolü kabul edilir.
c) Ciddi (1 dakikada 10’dan fazla oluşan) blefarospazmda ara ara tedavi edilebiliyor olsa dahi sürüşe izin verilmez.
(12) Katarakta, her bir grup için asgari standartlar mevcut olmak koşuluyla, tıbbi görüş doğrultusunda ve tıbbi kanaatte öngörülen aralıkta muayene ve kontrolleri yapılmak üzere bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki şartları taşımak kaydıyla sürüşe izin verilir.
(13) Afaki;
a) Tek veya iki taraflı afak olanlara ikinci grup sürücü belgesi verilmez.
b) Tek veya iki taraflı afak olanlar ameliyattan 6 ay sonra bu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki görme şartlarına sahip iseler birinci grup sürücü belgesi verilir.
c) Psödoafaklar; görme dereceleri bu maddenin ikinci fıkrasındaki şartlara uygun ise Grup 1 ve Grup 2 sürücü belgesi alabilir.
(14) Progresif hastalıklar: Görmeyi zamanla azaltabilecek (katarakt, makula dejenerasyonu, retinapatiler gibi) hastalıklarda görme durumu bu maddenin ikinci fıkrasındaki şartlara uysa dahi, bu sürücülerin muayeneleri yılda 1 kez tekrarlanır.
(15) Şahsın tek gözü var, diğer gözü yok ise veya sadece bir gözünü kullanabiliyor diğer gözde görme yeterli değilse (Bu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendi); (Monoküler vizyon var ise)
a) Görme gücü kriteri, gören gözün en az 1.0 görme keskinliği olmalıdır.
b) Görme alanı, şahsın yatay görüş alanı 120 dereceden daha az olamaz.
c) Eğer şahıs herhangi bir nedenle hayatının herhangi bir durumunda tek gözlü (monoküler) olma durumuna gelmiş ise; olayın üzerinden en az 1 yıllık adaptasyon süreci geçmeli ve sonunda şahsın 120 dereceden daha az olmamak koşuluyla görüş alanına sahip olduğu saptanmış olmalıdır.
MUHTELİF KAYNAKLARDAN DERLEME olup güncel mevzuat için buraya tıklayınız
Hoş geldiniz. Fikirlerinizi paylaşmanızdan mutluluk duyarız