Borçlunun Tasarrufları Nasıl İptal Edilir

Borçlunun alacaklısına olan borcunu ödememek için mal varlığını eksiltici tasarruflarda bulunması, mallarını eşine, çocuklarına, akrabasına, tanıdıklarına, iş arkadaşlarına satması, muvazaalı şekilde elden çıkarması ya da bu malları üzerine alacaklıları tarafından haciz konulmadan önce ipotek kurarak, onların haciz koydurup bunları satmalarını engellemesi şeklindeki işlemlere karşı alacaklıların başvuru yolları nelerdir, bu durumda ne yapılabilir?

İşte bu durumda alacaklıların yapacağı şey, tasarrufun iptali davası dediğimiz davayı açmaktır.
Dava açmadan önce dikkat edilecek ilk husus, mal kaçırma tasarrufunun borcun öncesinde mi sonrasında mı yapılmıştır. Mal kaçırma tasarrufu borçlunun borcu yaptığı tarihten sonra olmuşsa bu tasarrufun iptali mümkündür. İkinci şart aciz vesikasının varlığıdır. İcra dairesinden alacağınız kesin aciz vesikası, iptal davası açmanız için gereklidir.
Yargıtay tarafından birtakım özel dava şartları kabul edilmiştir. Bu şartlar “gerçek bir alacağın olması”, “icra takibinin kesinleşmesi” ve “alacağın iptale konu tasarruftan önce doğmuş olması” dır. Bu şartlar mevcut olmadan Yargıtay esasa ilişkin bir incelemeye geçilemeyeceğine ve davanın usulden reddedilmesi gerektiğine hükmetmektedir

Tasarrufun iptali davası sonucunda ne olur?

Tasarrufun iptali davası, borçlunun alacaklıdan mal kaçırma amacıyla 3. kişilere yönelik yapmış olduğu tasarrufların iptalini talep etmiş olduğu davadır. Dava sonucunda alacaklı, taşınmazın yeniden tashihine gerek olmadan malın haczini veya satışını talep edebilecektir.

Tasarrufun iptali davası nasıl düşer?

İİK m. 284 uyarınca tasarrufun iptali davası açma hakkı, davaya konu tasarrufun yapıldığı tarihten itibaren 5 (beş) yıl geçmesi ile düşer. Bu süre hak düşürücüdür. Buradaki beş yıllık süre davanın açılmasına ilişkin olup İİK m. 280'de ifade edilen takip başlatma süresinden farklıdır.

Tasarrufun iptali davasında arabuluculuk şart mı?

Takibin tarafları arasındaki ilişki bir ticari dava niteliği taşısa da, tasarrufun iptali davaları asliye hukuk mahkemesinde görülecek ve ticari niteliği olmayacaktır. Bu sebeple tasarrufun iptali davalarının TTK.nun 5/A maddesi kapsamında zorunlu arabuluculuk müessesesine tabi olması mümkün değildir.