Beyaz undan yapılan tüm ürünlerin insan sağlığı için ne kadar tehlikeli olduğu uzmanlar tarafından dile getiriliyor. Bir de üreticilerin daha şirin (!) görünmesi için içlerine kattıkları ne idüğü belirsiz malzemelerle beyaz unun sağlığımıza verdiği tahribatın da önüne geçilemedi. Geçilmesi yönünde bir girişim de yok.
Tarım yönünden bir cennet olan ülkemizde on binlerce yıldan beri tanınan Siyez buğdayından oluşturulan tüm ürünlerin beyaz una rakip olduğunu biliyor muydunuz, bilemiyoruz. Ancak,coğrafi tescilli ve en tanınmış haliyle Kastamonu'da yetiştirilen siyez buğdayı tüm insanlık için mükemmel bir besin olarak , genetiği bozulmamış haliyle üretilmeye devam ediliyor.
Her ne kadar kaynaklar, siyez buğdayının Mezopotamya ovasında üretildiği yazsa da Kastamonu ile ünlenen ürün bugün sağlığın önemli olduğunu bilenlerin sofrasında önemli bir yer tutuyor.
Siyez Buğdayı
Siyez buğdayı Kastamonu yöremize ait bir buğday çeşididir. Rengi tam buğday gibi olup kokusu ise kendisine özgüdür. Siyez buğdayını modern buğdaylardan ayıran en temel özellik; genetik yapısının hiç değişmemiş olması.Siyez, tek başakçıklı ve sık kavuz yapısıyla diğerlerine oranla bir hayli ayırt edilebilir bir buğday türü. Siyez buğdayında bulunan sık kavuz yapısı, hastalıklara ve zararlılara karşı geliştirerek genetik açılım göstermemesini sağlıyor. Böyle bir buğday türünden elde edilen un da buğdayın özelliklerini taşıyor. Tıpkı siyez buğdayı gibi siyez unu da oldukça sağlıklı ve faydalı bir gıda ürünü. Normal buğday unlarına göre daha fazla su çeker. Normal unlar gibi çok fazla kabarmaz. Taş değirmenlerde öğütülen siyez buğdayından elde edilen siyez unu beyaz unun yerine tavsiye edilmektedir. Siyez buğdayı genetiği değiştirilmemiş bir besin olduğundan organiktir. Lifli yapısı ve besleyiciliğiyle dikkat çeken siyez ununun sağlık açısından birçok faydası bulunmaktadır. Ancak siyezin içerisinde gluten mevcuttur. Diğer buğday türlerine göre çok daha az olması nedeniyle daha kolay sindirilmektedir.
Siyez Buğdayı İle Klasik Buğday Arasındaki Farklar
- Genetiği değişmemiştir
- Glisemik indeksi düşüktür.
- Taneleri daha küçüktür.
- Glüten miktarı yarı yarıya daha azdır
- Protein ve lif oranı yüksek, karbonhidrat oranı düşüktür.
- İçerdiği lutein miktarı diğer buğday çeşitlerine göre fazladır.
- İçerdiği karotenoidlerden kaynaklı kanser gibi ciddi hastalıkların önlenmesinde fayda sağlar.
- Doymamış Yağ Bakımından Zengindir
- Çok daha fazla A vitamini, lutein ve riboflavin içerir.
- Vitamin ve mineral içeriği klasik buğdaya göre çok daha yüksektir.
- Fenolik bileşik, karotenoid, tokoferol içeriği ile yüksek antioksidan içeriğine sahiptir.
- Karbonhidrat değeri düşük, protein değeri yüksektir.
- Glisemik indeksinin düşük olması nedeniyle tok tutma özelliği vardır. Siyez obezite riskini azaltabilir.
- Kolesterol içermez. Bunun yanı sıra, yapılan araştırmalarda siyez ununun kalp ve damar sağlığının korunmasına yardımcı olduğu da ortaya çıkmıştır.
- Siyez unu içeriğinde bol miktarda lif ve protein barındırdığı için metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olabilir.
- İçerdiği folik asit ve demir içeriğinden dolayı, çocuk ve hamile kadınların önemli gıda maddesidir.
- İnsan vücudu üzerinde daha az alerjik etkiye sahip
- Siyez unu içerdiği zengin mineraller, A,B ve E vitaminleri sayesinde çocuğunuzun gelişimine katkıda bulunabilir. Çocuğunuzun bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olurken sindirim sisteminin düzenlenmesinde de rol oynar
- Kalsiyum, çinko, bakır, selenyum içeriği modern buğdaya göre çok fazladır.
- Lutein ve beta karoten içeriği ile göz sağlığımıza iyi gelmektedir.
- Gliadin ve glüten içeriği modern buğdaya göre daha düşüktür.
- Tip 2 Diyabete yakalanmanızı geciktirebilir
- Kolon Kanserinden Korur
- Siyez unuyla hazırlanan gıdaları tükettiğinizde, fenolik asit sayesinde vücudunuzun oksidatif hasar, koroner kalp hastalığı, kanser ve felç gibi hastalıklardan korunmasını sağlayabilirsiniz.
- Siyez buğdayı lutein, zeaksantin ve β-karoten içeriyor. Bu maddelerin göz sağlığını korumakta yardımcı olduğu düşünülüyor.
- Radyasyona karşı dayanıklıdır, yani radyasyonu emmez.
- Siyez Unu, yüksek oranda A,B, E vitaminleri ve lif içerir. Ayrıca siyez ununun içeriğinde folik asit, selenyum, magnezyum, fosfor, demir ve daha pek çok farklı mineral bulunur. Siyez unu yüksek miktarda folik asit içerdiği için, hamilelik döneminizde de tereddüt etmeden siyez unlu yiyecekleri tüketebilirsiniz. Bunun yanı sıra siyez unu anne sütünün artırılmasına yardımcı olabilir.
- Siyez unu mide şişkinliği ve kabızlık gibi sorunların önlenmesinde de önemli rol oynayabilir.
- Siyez unu glüten içerdiği için çölyak hastaları ve glüten alerjisi olan kişilere önerilmez
Siyez Unu İle Neler Yapılabilir?
Siyez unundan unlu yapılabilecek her türlü gıdayı yapabilirsiniz. Ekmek, kek poğaça aklınıza ne geliyorsa yapabilir ve beyaz un eklediğiniz tariflerin hepsini siyez unu ile de hazırlayabilirsiniz. Faydası bol siyez ununu hamur işlerinizi daha hafif hale getirmek için kullanmanızı önerebiliriz.
Hoş geldiniz. Fikirlerinizi paylaşmanızdan mutluluk duyarız